In maart 1966 opende de Van Doren Rubber Company zijn deuren in Anaheim, Californië om deckschoenen te vervaardigen en deze rechtstreeks aan het publiek te verkopen. Door de ruwe uitvoering en de plakkende rubberzool groeiden de schoenen van Vans uit tot de perfecte kameraad voor skateboarding en ze werden snel omarmd door de groeiende subcultuur. Dit bescheiden begin werd een 50-jarige traditie vol Off the Wall-momenten in action sports, mode, muziek en kunst. Zo leidde een simpel paar canvasschoenen tot een wereldwijd platform voor creatieve expressie.
De geschiedenis van Vans begint in de buurt van het zonnige Los Angeles van de jaren '60. James van Doren was opgeleid als chemicus maar begon met het verkopen van schoenen in 1966. Dit deed hij samen met zijn broer die al ervaring had in het leiden van een schoenenfabrikant, en twee vrienden. De broer van James, Paul van Doren kwam met het idee om een schoenenzaak te beginnen met zelfgemaakte schoenen.
Het aanbod van hun winkeltje in Anaheim, Californië was in het begin erg klein. Er waren slechts soorten drie schoenen en van deze showmodellen was er geen enkele op voorraad. Om de winkel enigszins op een schoenwinkel en vol te laten lijken hadden de Van Dorens hun zaak vol gevuld met allemaal lege dozen. Op een dag kwamen twaalf klanten de winkel binnen, kozen hun favoriete stijl en kleur schoen maar omdat deze dus niet op voorraad waren, werden de klanten verzocht de volgende ochtend terug te komen om hun schoenen op te halen. Intussen zorgen de broer en hun vrienden dat de schoenen snel gemaakt werden. Toen de volgende ochtend de klanten hun schoenen kwamen op halen, kwamen de Van Dorens tot ontdekking dat ze helemaal geen wisselgeld in de zaak hadden – nooit aan gedacht! Dus kregen alle twaalf klanten hun schoenen met het vriendelijk verzoek de volgende ochtend weer terug te komen om te betalen. De volgende ochtend kwamen alle twaalf klanten ook terug om te betalen.
De eerste Vans schoenen kenmerkten zich door een diamant-patroon in de zool. Later werden ook nog verticale lijnen toegevoegd voor extra grip en stevigheid. Dit resulteerde in het typerende wafel patroon onder de Vans. De schoenen werden erg populair onder skaters omdat deze veel grip boden voor gebruik met een skateboard. Toen deze schoenen populairder werden kwamen er ook steeds meer verzoeken voor andere kleurcombinaties. In maart 1976 kwam Vans met de eerste schoenen van het model Era in het rood and Authentic in het blauw. Deze schoenen werden een groot succes, maar de grootste klapper toen in de jaren ’80 de ster in een populaire skateboardfilm, Sean Penn, schoenen van Vans droeg. Sindsdien zijn de Era en Authentic modellen ongewijzigd in productie geweest.
Niet veel later in de jaren ’80 kwam het bedrijf onder grote druk te staan van buitenlandse concurrentie. Na grote verliezen ging Vans bijna failliet, waarna James van Doren gedwongen was het bedrijf in 1984 te verlaten en de leiding over te dragen aan zijn broer Paul. Uiteindelijk kwam het allemaal weer goed met het Amerikaanse schoenenmerk en tegenwoordig biedt Vans een uitgebreide collectie schoenen, laarzen en sandalen, waaronder de klassieke Era en Authentic modellen.
James van Doren bleef altijd trouw aan zijn eigen schoenenmerk, ook na zijn vertrek. Volgens zijn vrouw droeg hij Vans “elke dag van zijn leven”. Helaas werd James getroffen door ziekte en overleed oktober 2011 op 72-jarige leeftijd.